آیا افزایش طول روز موجب افزایش بهرهوری جوجه گوشتی میشود؟
به طور سنتی، فرض بر این است که روشنایی طولانی برای جوجههای گوشتی نرخ رشد را به حداکثر میرساند. با این حال، تحقیقات اخیر که رابطه بین طول روز و طیف وسیعی از ویژگیها را در جوجههای گوشتی تجاری بررسی کرده است، نشان داده است که این همیشه درست نیست. این سند، اطلاعات به روز شدهای در مورد واکنش جوجههای گوشتی به مدت روشنایی ارائه میدهد.
طول روز بر کدام موارد در پرورش جوجه گوشتی اثر میگذارد؟
Feed to Gain (مرگ و میر اصلاح شده)
در صنعت، ارزیابی کارایی خوراک با نسبت خوراک به افزایش وزن انجام میشود. اما در علم، بررسی F:G (مرگ و میر اصلاح شده) برای وزن مرگ و میر مفید است. در این روش، وزن مرده و پرندگان معدوم شده به وزن زنده اضافه میشود. بنابراین، ارزیابی FG مستقل از بروز مرگ و میر است.
نتایج نشان میدهد که جوجههای گوشتی که طول روز کمتری دارند، بر اساس ارزیابی FG کارآمدتر هستند. دادهها نشان میدهد که طول روز تأثیر خطی بر مرگ و میر دارد و کاهش طول روز منجر به کاهش مرگ و میر و کشتار کمتر میشود. اما کاهش طول روز به زیر 17 ساعت تأثیر بیشتری در کاهش مرگ و میر ندارد.
تفاوت در مرگ و میر در اصل به دلیل بروز سندرم مرگ ناگهانی، ضعف پا و عفونت باکتریایی است. در گلههای جوجه گوشتی، طول روز و مرگ و میر دارای ارتباط قوی هستند. افزایش طول روز باعث افزایش مرگ و میر به صورت خطی میشود. همچنین، روشنایی طولانی نیز باعث کاهش رفاه و افزایش مرگ و میر میشود. دادههای تولید و مرگ و میر نشان میدهند که رشد سریع تنها عامل اصلی افزایش مرگ و میر نیست و عوامل متابولیک نیز نقش دارند.
خوراک
مصرف خوراک در جوجههای گوشتی تحت تأثیر طول روز قرار دارد. جوجههایی که در طول روز بیشتر نور دریافت میکنند، معمولاً بیشتر خوراک میخورند. اما تحقیقات نشان میدهد که افزایش طول روز به تنهایی منجر به افزایش مصرف خوراک نمیشود و جوجههای گوشتی رفتار غذایی خود را برای تعادل طول روز کوتاهتر تنظیم میکنند. همچنین افزایش وزن جوجههای گوشتی در روزهای کوتاه و شبهای طولانیتر باعث بهبود بازده خوراک میشود.
بازده گوشت
روشنایی تأثیر مهمی بر عملکرد و کیفیت گوشت جوجههای گوشتی دارد. با افزایش طول روز، عملکرد لاشه و تولید گوشت سینه افزایش مییابد. رابطه بین طول روز و عملکرد گوشت با سن جوجهها تغییر میکند.
هر چند که افزایش طول روز باعث افزایش عملکرد گوشت سینه میشود، اما تأثیر آن بر چربی لاشه مشخص نیست. پوشش سینه میتواند به عنوان یک شاخص برای چربی لاشه مورد استفاده قرار گیرد، اما طول روز بر روی آن تأثیری ندارد.
بهره وری خوراک
نسبت خوراک به سود یک روش استفاده شده در صنعت جوجههای گوشتی برای ارزیابی کارایی خوراک و بهرهوری است. تحقیقات نشان میدهد که طول روز کوتاه تأثیر مثبتی بر این نسبت دارد. جوجههایی که در طول روز کوتاه رشد میکنند، به طور کلی عملکرد بهتری دارند.
این تأثیر میتواند به عواملی مانند تغییرات در نیازهای نگهداری، تغییرات در متابولیسم و حتی کاهش نیاز به نگهداری مرتبط با متابولیسم پایین نسبت داده شود. هرچند دلایل دقیق این تأثیر هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که طول روز کوتاه میتواند بهبود قابل توجهی در نسبت خوراک به سود داشته باشد.
نرخ رشد
تعداد ساعات طول روز تأثیر زیادی بر نرخ رشد دارد و تأثیرات آن به سن جوجهها بستگی دارد. در 32.33% ساعات روز، وزن بدن با افزایش طول روز به صورت درجه دوم افزایش می یابد. با کاهش طول روز به کمتر از 20 ساعت، وزن بدن کاهش مییابد.
طی یک آزمایش، برای جوجههایی که تا 38 الی 39 روز رشد میکنند، روند مشابهی وجود داشت. هنگامی که جوجهها در وزنهای سنگینتر رشد میکردند، افزایش خاموشی موجب بهبود عملکرد و وضعیت سلامت آنها میشد.
ضعف پا
ضعف پا در جوجههای گوشتی میتواند مسئلهای مهم در تولید تجاری باشد. این مشکل میتواند باعث درد و تأثیرات منفی بر روی تغذیه و آشامیدن جوجهها شود. بررسیها نشان میدهد که طول روز نیز تأثیری بر میزان مرگ و میر و تلفات ناشی از ضعف پا دارد.
پرندگانی که در طول روز کمتر از 23 ساعت رشد میکنند، بیشترین شیوع ضعف پا را دارند. برای ارزیابی این مسئله میتوان از روش "امتیاز راه رفتن" استفاده کرد که با توجه به توانایی پرندگان در راه رفتن، امتیازدهی میکند. فعالیت پیاده روی و دویدن در جوجههای گوشتی با 17 ساعت نور بیشتر میشود.
افزایش طول روز بیش از 17 ساعت منجر به کاهش قابل توجه فعالیت راه رفتن و دویدن شد و فعالیت پیاده روی و دویدن در پرندگانی که 23 ساعت نور داشتند کمترین میزان را دارد. داده ها نشان می دهد که این عدم حرکت بیشتر به فقدان "میل" به حرکت مربوط میشود.
رفتار
مشاهدات رفتار پرندگان در دورههای روشن و تاریک نشان میدهد که نور تأثیر مستقیمی بر رفتار آنها در طول روز دارد. پرندگان در طول روز بیشتر در حال استراحت و خواب بودند، به خصوص در سن 42 روزگی.
پرندگانی که نزدیک به نور قرار داشتند، بیشتر از 85 درصد زمان را در حالت استراحت سپری میکنند. در مقایسه با جوجههای گوشتی، پرندگان در 14 روزگی بیشترین زمان استراحت را دارند. این نتایج نشان میدهد که طول روز و میزان نور، تأثیر قابل توجهی بر رفتار پرندگان دارند.
رفتار حرکتی
رفتارهای تحرکی پرندگان برای سلامت و تندرستی آنها بسیار مهم است. آنها باید بتوانند در اطراف دانخوریها و آبخوریها حرکت کنند و با سایر پرندگان تعامل داشته باشند. تحرک نشانگر قدرت و توانایی پرندگان است و در رشد و نمو جوجههای گوشتی نقش مهمی دارد. طول روز و نور میتواند تأثیر قابل توجهی بر رفتار پرندگان داشته باشد.
پرندگان در دورههای نوری طولانی، کمتر در حالت راه رفتن و دویدن بوده و بیشتر در حال استراحت هستند. این ممکن است به دلیل ضعف پا و نداشتن انگیزه برای حرکت باشد. همچنین، محرومیت از خواب میتواند تأثیر بر رفتار پرندگان در طول روز داشته باشد.
رفتارهای بلع
رفتارهای بلع، خوردن و آشامیدن برای تأمین مواد مغذی ضروری برای زندگی حیوانات بسیار مهم است. این انگیزه به ویژه در جوجههای گوشتی که برای رشد سریع و تأمین مواد مغذی بیشتر انتخاب میشوند، بسیار قوی است.
طول روز نیز بر زمان صرف غذا تأثیر میگذارد، به طوری که با افزایش طول روز، زمان صرف غذا کاهش مییابد. در مورد پرندگان، زمان تغذیه در طول روز کمتر از زمان تاریکی است. علاوه بر این، مشاهدات نشان میدهد که زمان صرف شده برای تغذیه با مقدار مصرف شده مطابقت ندارد. این نشان میدهد که رفتارهای مشاهده شده میتوانند زمان صرف شده در فیدر را نشان دهند، اما میزان مصرف خوراک را نشان نمیدهند.
سوالات مطرح شده نشان میدهند که پرندگان با طول روز کوتاهتر، از رفاه بالاتری برخوردارند. همچنین، طول روز طولانیتر میتواند حداکثر دسترسی بصری به فیدرها را فراهم کند، اما در عین حال باعث کاهش درصد زمان صرف شده در فیدر میشود که ممکن است نشاندهنده وجود مشکلات باشد.
نتیجهگیری
تأثیر طول روز بر تولید جوجههای گوشتی و عملکرد گوشت بسیار مهم است. استفاده از طول روز در برنامههای روشنایی میتواند تأثیرات مهمی بر رشد و عملکرد گوشت جوجههای گوشتی داشته باشد. همچنین، طول روز میتواند بر رفاه و سلامت جوجهها تأثیر بگذارد. به علاوه، با افزایش طول روز، مرگ و میر نیز افزایش مییابد.
برای عملکرد بهینه، طول روز باید با توجه به سن جوجهها تنظیم شود. اهلی کردن حیوانات و تولید آنها برای استفاده انسانی نیاز به مراقبت دارد. مسئولیت مراقبت از حیوانات و تأمین رفاه آنها بر عهده پرورش دهندگان است.
در مورد جوجههای گوشتی، درک تأثیر طول روز بر رفاه جوجههای گوشتی نیز مهم است. رفاه حیوان زمانی تحت تأثیر قرار میگیرد که نتواند با محیط خود یا استرسها کنار بیاید و ممکن است تغییرات فیزیولوژیکی و رفتاری نشان دهد. برای تخمین احساسات حیوانات، ارزیابی رفتاری میتواند مفید باشد. اگر حیوانات رفتارهایی که اجداد وحشیشان انجام میدادند را نداشته باشند، رفاه آنها به خطر میافتد. اندازه گیری رفاه ممکن است دشوار باشد و نیاز به ارزیابی معیارهای مختلف دارد.
همچنین جهت دریافت اطلاعات تکمیلی میتواند مقاله زیر را مطالعه بفرمایید:
تأثیر برنامه نوری بر عملکرد جوجه گوشتی
گردآورنده: دکتر رهبر نژاد کارشناس تحقیق و توسعه